Pregledni rad

Petar Vuković; Ova e-mail adresa je zaštićena od spambota. Potrebno je omogućiti JavaScript da je vidite.

Sažetak

Pojam ’rečenični uzorak’ u praškom se funkcionalizmu odnosi na apstraktne sintaktičke modele prema kojima se u nekom jeziku oblikuju konkretne rečenice. Nakon što ga je u jezikoslovlje uveo Vilém Mathesius, taj je pojam postao središnji u dvorazinskoj valencijskoj sintaksi, sintaktičkoj teoriji i metodologiji razvijenoj u drugoj polovici 20. st. u krugu lingvista okupljenih oko Františeka Daneša. U članku se operacionalizacija ’rečeničnoga uzorka’ u sintaktičkim opisima češkoga povezuje s postupnim ispunjenjem Mathesiusova načela jezič noga opisa »od funkcije prema formi«, koje je u znatnoj mjeri obilježilo praški funkcionalizam. Ujedno se ističu prednosti i nedostaci sintaktičke koncepcije koja se na ovim polaziš tima razvila.

Ključne riječi

funkcionalizam, sintaktički modeli, funkcija, Praška škola, rečenični uzorak